ดอกดาวเรือง

ดาวเรือง ดาวเรืองมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Tageteserecta Linn มีชื่อเรียกตามท้องถิ่นต่างๆดังนี้ "คำปูจู้หลวง" " ดาวเรืองใหญ่" " พอทู" ดาวเรืองสูงประมาณ 15-60 เซนติเมตร ใบประกอบแบบขนนกเรียงตรงข้าม ใบย่อรูปวงรี ขอบใบหยัก ฟันเลื่อย ดอกออกที่ปลายกิ่ง ดอกย่อยมี 2 ลักษณะ คือ "ดอกไม่สมบูรณ์เพศ" อยู่รอบนอกจำนวนมาก มีสีเหลืองหรือเหลืองส้ม ลักษณะคล้ายลิ้นบานแผ่ปลายม้วนลงออกช้อนกันหลายชัน "ดอกสมบูรณ์เพศ" มีลักษณะเป็นหลอดเล็กๆจำนวนมากรวมกลุ่มอยู่บริเวณกลางช่อดอก ผลเป็นผลแห้งไม่แตก

สรรพคุณ ส่านที่นำมาใช้เป็นยา คือ ใบ ต้น ช่อดอก โดยเก็บตอนฤดูร้อนหรือหนาวตากแห้งเก็บไว้ใช้หรือใช้สดก็ได้ สำหรับ"ช่อดอก"นั้นมีรสขมฉุนเล็กน้อย ช่วยบำรุงตับ ขับลม ละลายเสมหะ แก้เวียนศีรษะ แก้หลอดลมอักเสบ แก้ปวดฟัน รักษาแผลทำให้หายเร็วขึ้น ถ้าใช้เป็นยาทาภายใน คือ รับประทานเข้าไปให้เตรียมยาดังนี้ใช่ช่อดอก แห้ง3-10 กรัม ต้มเอาน้ำดื่มจนกว่าอาการจะดีขึ้น ถ้าเป็นการรักษาบาดแผล <ใช้ภายใน> ให้ใช้ช่อดอกต้มชะล้างแผลจะดีขึ้นเอง นำมาประกอบอาหารโดยดอกตูมลวกจิ้มน้ำพริก กินแกล้มลาบ กะปิคั่ว สำหรับ"ใบ"นั้นมีรสชุ่มเย็น มีกลิ่นฉุน สรรพคุณแก้ฝีฝักบัว แก้ฝีพุพองมีตุ่มหนอง แก้เด็กเป็นตาลขโมย โดยเตรียมยาดังนี้ ใช้ใบแห้งต้มเอาน้ำดื่มหรือตำใบแล้วนำไปพอกบริเวณที่เป็นแผล สำหรับ"ต้นนั้น"มีสรรพคุณขับลมในลำไส้ แก้ปวดท้อง การเตรียมคืดนำไปต้มน้ำเอามาดื่ม